Het woord lotto heeft Italiaanse roots en is tegelijkertijd etymologisch verwant met ons eigen Nederlandstalig woord lot (1). Het woord lot zelf is erg geladen, je bent al heel snel bezig over begrippen als lotsbepaling, het al dan niet bestaan van de eigen wil of van één of andere God. Daar wil ik het nu allemaal niet over hebben. Neen, er is iets veel meer interessant om te bespreken, dat tot nu toe redelijk onbekend is gebleven bij het grote publiek: de omgekeerde lotto.
Bij de lotto zoals we die allemaal kennen, koop je een biljet voor één euro, en kies je een combinatie van 6 getallen tussen 1 en 45. Dan volgt de trekking van de getallen, en als jouw combinatie het haalt, dan win je op zijn minst één miljoen euro. Als je twee nummers juist hebt en een bonusnummer, dan kan je je inzet terug verdienen. De kans op de hoofdprijs is 1 op 8.145.060, de kans om je inzet terug te verdienen is 1 op 64. Er is dus weinig kans dat jij met dat miljoen zal weglopen, en toch hebben 34 mensen dat vorig jaar wel gedaan. Het concept is dus iets in het genre van: ik reken er niet op dat ik zal winnen, maar als ik meedoe zou het in ieder geval wél kunnen.
Bij de omgekeerde lotto is het concept bijna net hetzelfde, maar met een paradoxale twist. Een goed voorbeeld daarvan is deelnemen aan de stierenloop in Spanje, Pamplona. Dit jaar waren er enkele (zwaar) gewonden en ook een dode. Sinds 1924 houdt men statistieken bij en er stierven 15 mensen op die 91 jaar tijd (2). De kans op ‘winst’ is dus klein, maar als je meedoet kan het dus wel.
Het is een logica die ik, gelukkig maar, zelf niet goed begrijp. Aanhangers van dit soort (on)logica hebben evolutionair niet de beste kansen. Een aantal van hun komt daardoor ook in aanmerking voor een speciale soort van erkenning: “In de geest van Charles Darwin, wordt de Darwin Award toegekend aan individuen die onze genenpoel beschermen met het ultieme offer, hun eigen leven”. Om in aanmerking te komen moet er aan vijf criteria worden voldaan: de kandidaat mag zich niet meer kunnen voortplanten (steriel of dood), uitmunten in domheid (door een echt zware inschattingsfout), zelf-selectie (énkel de kandidaat zelf is slachtoffer), zelfstandigheid (de kandidaat kan/kon zelf keuzes maken), en echt gebeurd zijn (3).
Bij de omgekeerde lotto, wanneer winnen verliezen is, maak je kans op zo een Darwin Award. “Everyone is a winner, that’s the truth!”
bron foto: The Telegraph, er zijn wel degelijk wansmakelijke foto’s te vinden op het internet over hoe het fout kan gaan … maar niet op klareau
(1) http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/lotto
(2) http://www.mirror.co.uk/news/world-news/man-killed-more-injured-pamplon-8385118
(3) http://www.darwinawards.com/rules/