je eigen priester zijn

Ik heb het geluk omringd te zijn door inspirerende collega’s (1). Eén van hun is een uitgesproken fan van het boek “The 7 habits of highly effective people” (2). Effectiviteit gaat over het halen van je doelen, en wie wil nu niet doeltreffend zijn? Die collega en ik hebben samen een hele tijd zijde aan zijde gevochten in de loopgraven tegen de zakelijke vijand die ineffectiviteit is. In het heetst van de strijd verwees hij vaak naar de zeven basis principes uit het Boek: “begin with the end in mind!” of “seek first to understand, then to be understood!” (3). Tijdens de ‘theepauzes’ tussen twee strijden door kon hij helemaal lyrisch worden over de zeven inzichten en hun diepgaande potentieel om levens diepgaand te verrijken, ook dat van mij.

Zijn enthousiasme was erg aanstekelijk en ik surfte dan ook meerdere malen naar een online boekenzaak, klikte het boek aan, las de synopsis maar klikte uiteindelijk toch nooit op die ‘buy now’ knop. Ik probeer mijn dwangmatig aankoopgedrag van boeken namelijk te temperen, met erg wisselend succes. Eén van mijn truukjes is om eerst een paar recensies te lezen van een boek. Telkens als ik dat deed, besloot ik “The 7 habits” van Stephen Covey dan toch maar niet te kopen.

Ik heb namelijk al een hele reeks zelfhulpboeken in de kast staan, en moet jammerlijk besluiten dat ze niet veel verschil hebben gemaakt. Ik blijk een hopeloos geval te zijn, maar geef het toch niet op. Dat is dus ook niet de reden waarom ik dit boek niet wou lezen, mijn weerstand bleek van veel dieper te komen. Maar na twee jaar aanhoudend gezaag (4) bezweek ik daar toch uiteindelijk onder, en ik kocht het boek. Het lezen werd al snel een lichamelijk onaangename ervaring, en ik was dan ook genoodzaakt mij te beperken tot slechts enkele hoofdstukken.

Misselijk, bibberend en met een kloppende hoofdpijn daagde het mij na een zeventigtal pagina’s en ik smeet het boek prompt in de vuilbak. “Machines zijn doeltreffend, mensen niet!”, schreeuwde ik uit en voelde mij op slag beter. Het was vooral de nadruk op de verplichte bekering tot de zoveelste zelf verklaarde profeet (5) die mij tegen de borst stoot. Weeral een verzameling van geboden die de mens zondig maakt. Zonder al die geboden is elke mens ogenblikkelijk volmaakt (6), iets waar ik zelf heilig van overtuigd ben.

Er is dus heel wat, wat mij afstoot aan dit boek, maar er zit daarnaast ook heel veel menselijke warmte in de persoonlijke voorbeelden die de auteur aanhaalt. Ook hij zocht naar een meer betekenisvolle relatie met de mensen rondom hem heen, waardoor hij miljoenen mensen inspireerde en hielp. In dat opzicht is hij wel mijn broeder (7). Maar mijn priester is hij niet. Die heb ik ook niet nodig, want ik ben mijn eigen priester.


bron foto: artikel over een geval van seksueel misbruik van kinderen door een priester.

(1) Een andere collega had als titel voor deze post de magistrale suggestie ‘alleen keepers hebben een doel’. Maar in de eind redactie is die titel toch gesneuveld, omdat mijn betoog persoonlijke doelstellingen op zich niet in vraag stelt, maar wel doeltreffendheid (effectiviteit) van mensen betwist.

(2) Het boek uit 1989 werd uiteindelijk meer dan 25 miljoen keer verkocht, maar Stephen Covey overleed ondertussen wel al in 2012.

(3) De zeven principes zijn: ‘be proactive’, ‘begin with the end in mind’, ‘put first things first’, ‘think win-win’, ‘seek first to understand, then to be understood’, ‘synergize’ en ‘sharpen the saw’. Het basisbetoog is dat mensen al te vaak succes najagen vanuit een oppervlakkige motivatie. In de plaats hiervan moedigt Stephen persoonlijke groei aan, door karaktervorming en dit gebaseerd op zijn zeven principes. Die zeven principes zouden Natuurlijke Wetten zijn en ook in alle geloofssystemen voorkomen van de geschiedenis. Het boek vermeldt echter noch bronnen voor die Natuurlijke Wetten, noch een systematische vergelijking van geloofssystemen doorheen de geschiedenis aan de hand van de voorgestelde principes. De bewering van Natuurlijke Wetten is daarmee volstrekt ongegrond, en iets als ‘Stephen’s Magic Se7en’ zou dan ook meer toepasselijk zijn. De manier waarop hij zijn persoonlijke inzichten en waarden probeert te herverpakken in een coherente theorie voelt al snel erg geforceerd en onnatuurlijk aan. De semi-autoritatieve, pseudowetenschappelijke schrijfstijl heeft mij weerhouden om het hele boek te lezen, alhoewel er wel degelijk parels zaten in wat ik heb gelezen, en ik ook overtuigd ben dat er nog anderen verborgen zitten in de rest van het boek. De visie die Stephen schetst op persoonlijke groei is erg humanistisch, omdat ze groeit vanuit persoonlijke afhankelijkheid via onafhankelijkheid naar interpersoonlijke afhankelijkheid.

(4) Zie voor de laatste rechtstreekse aanleiding voor de aankoop de commentaren onder mijn post op een pad naar nergens, waar ook de identiteit wordt onthuld van de mysterieuze collega!

(5) Die vergelijking met een geloofssysteem mag je in het geval van “The 7 habits” vrij letterlijk opvatten, vermits die geworteld zijn in de leer van de kerk van de Mormonen. Stephen schreef eerder ‘Divine Centre’ en volgens dit artikel is dat boek ook de basis voor “The 7 habits”. Stephen hanteerde ook bewust een meer neutrale retoriek dan die van de Mormoonse kerk zodat hij een breder doelpubliek kon bereiken met zijn evangelisatie.

(6) Mensen kunnen wel degelijk misleid zijn, wanneer ze andere mensen kwaad aandoen, en dat zal ik ook nooit goed praten. Daarnaast is het ook zo dat mensen kunnen groeien in die domeinen die hun belangen. Maar groei op zich is geen doel. Het leven is niet een pad naar het beloofde land. Ik verwijs hierbij nogmaals terug naar de tekst van Alan Watts, waarvan een video bewerking ook bij de vorige post hoorde “life is not a journey”.

(7) Een gebalanceerd recensie van het boek op Harvard Business Review prees de menselijkheid, de generositeit en de moed van de zoektocht die Stephen deelde met de wereld, om te besluiten dat het aan elk van ons is om dat voorbeeld te volgen op ieders eigen invulling.

Leave a Reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.