de cynische dans van narcisme en onverschilligheid

Consultancy wordt geprofileerd als een beroep met een zeker aanzien: je draagt een pak, hemd, stropdas, en mooie blinkende schoenen. Vergaderen doe je met senior management, misschien wel met de raad van bestuur. Je rijdt in de betere, vaak Duitse, lease-wagen. En als consultant, zal je werkgever je uitleggen dat je in de consultancy ver kan geraken, je kan binnen het bedrijf uitgroeien tot een partner en zoniet wordt je misschien wel een directie lid bij een klant. Prestatie leidt tot doorgroei, en bovengemiddelde prestatie tot bovengemiddelde doorgroei.

Een consulent is een raadgever, en dit impliceert op zijn minst dat diegene die om raad komt vragen de raadgever een bepaalde expertise toebedeelt. Als je op consultatie gaat bij een dokter, wel dan weet je als patiënt inderdaad dat die expertise er is doordat de titel van dokter alleen toegekend wordt na een proeve van bekwaamheid. Dat betekent niet dat je als patiënt garanties hebt de beste behandeling te krijgen bij om het even welke dokter. Het betekent wel dat er een gemeenschap is die al een eerste scheiding doet van kaf en koren, de opleiding tot dokter kan bijsturen en indien noodzakelijk dokters uit de ambt kan zetten Er zijn nog andere jobs, architect, advocaat, boekhouder, bakker, beenhouwer, electricien, … waarbij je het beroep enkel kan uitoefenen na een vastgelegde beroepsopleiding, zoals bepaald door een organisatie die dat beroep vertegenwoordigt.

Maar in welke opleiding moet je slagen om als manager aan de slag te gaan? En in welke opleiding moet je slagen vooraleer je jezelf management consultant mag noemen? Er zijn opleidingen beschikbaar die aan te bevelen zijn om je te bekwamen in de domeinen van strategie, personeelsbeleid, informatica beleid, logistiek beleid, financieel beleid, en er zijn zelfs opleidingen die al deze domeinen belichten (MBAs). Maar is dat een voldoende proeve van bekwaamheid? Er is alvast geen beroepsorganisatie om een eerste scheiding te doen van kaf en koren.

Is het dan wel redelijk om te raden te gaan bij een consulent? Ik zou verdedigen dat dat redelijk is wanneer de vraag beroep doet op (aantoonbare) expertise van die consulent, maar ook, paradoxaal genoeg, als expertise helemaal niet relevant is. Het tweede geval kan vreemd lijken, maar stel echter dat de vraag getuigt van (aantoonbare) onbekwaamheid van de vraagsteller. Dan is het voor deze interessant een (naar alle waarschijnlijkheid) onzinnig antwoord door een consultant te laten optekenen omdat dat een waan van onpartijdige expertise verleent.

Vergeleken met veel van de vandaag beschermde beroepen, is de ’stiel’ zelf van management, en de daarbij uitgevonden management consultant, jong, en de vragen die het zichzelf stelde in het begin zijn vergeten, alhoewel ze brandend actueel blijven. Waarom organiseren we ons in bedrijven om gezamenlijk gespecialiseerde diensten en goederen aan te bieden aan de gemeenschap? En hoe kunnen we zo een organisatie het best aanpakken? In de plaats van die meer fundamentele vragen ligt de klemtoon vandaag eerder op de vraag hoe de beste vergoeding voor de kapitaalverstrekkers kan verzekerd worden: return on investment or die! De maatschappelijke verankering van organisaties is vergeten, en een hol streven naar immer stijgende efficiëntie kwam in haar plaats. En dat holle kader is het ideale platform voor de dans van de narcistische consultant, hunkerend naar prestige met de onverschillige manager die hem inhuurt ter compensatie van zijn eigen onbekwaamheid.


PS: Dit artikel niet bedoeld als consultancy bashing, daar is beter materiaal voor te vinden, zoals bijvoorbeeld in “management theory is what happens to philosophers when you pay them too much”. Als consultant kijk ik gewoon kritisch naar mijn beroep.

PS2: Merk op dat dit niet op alle consultants bedoeld is.

PS3: Als ik nu nog niet genoeg disclaimers heb gezet, en je zit nog steeds met een onbevredigd gevoel, wel laat dat dan het begin zijn van een dialoog met mij. Ik vraag niet beter.

bron foto: http://www.iphotographermag.com/merry-go-round-iphone-photographer-greg-george/

One thought on “de cynische dans van narcisme en onverschilligheid

  1. Zeker Food for Further Thought.
    Pas wel op met de “gemeenschap” van dokters, advokaten, auditors, architecten, …., meestal zijn de associaties zelf dermate narcistisch dat ze hun probleempjes in de doofpot of onder de mantel der liefde oplossen !

Leave a Reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.